Od 20 sierpnia do 19 października 2020 r. Powiatowe Centrum Edukacji Kulturalnej w Ropczycach we współpracy z 10 koalicjantami i 2 partnerami zrealizowało projekt „Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczycko – sędziszowskiego”.

Celem głównym zadania było zwiększenie wiedzy na temat wydarzeń wojny polsko-bolszewickiej i  nieznanych dotąd lokalnych bohaterów, którzy często jako ochotnicy czynnie uczestniczyli w tych wydarzeniach.

Cel ten osiągnięto poprzez szereg wykonanych zadań:

WYSTAWA PLENEROWA „Bitwa Warszawska. Stulecie zwycięstwa”

PCEK w Ropczycach na ogrodzeniu budynku od 20 sierpnia do 2 grudnia 2020r. prezentowało wystawę przygotowaną przez Biuro Programu „Niepodległa” we współpracy z Muzeum Wojska Polskiego.

Wystawa „Bitwa Warszawska. Stulecie zwycięstwa” pomyślana została jako materiał popularnonaukowy pomocny w uczczeniu setnej rocznicy zwycięskiej dla Polaków Bitwy Warszawskiej. Przypomina najważniejsze fakty i postaci związane z historią wojny polsko-bolszewickiej, jej przyczynami, przebiegiem i skutkami.

Ekspozycja „Bitwa Warszawska. Stulecie zwycięstwa” składa się z 20 plansz. Merytoryczne teksty przygotowali specjaliści z Muzeum Wojska Polskiego. Na wystawie pokazano zabytki ze zbiorów Muzeum oraz wyjątkowe, archiwalne zdjęcia z 1920 roku.

Ta wystawa została zrealizowana jako zapowiedź i zaproszenie do udziału w KOLEJNYCH wydarzeniach realizowanych we wrześniu i październiku w ramach projektu BOHATEROWIE 1920 R. Z POWIATU ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKIEGO.

Wystawa wzbudziła oczekiwane zainteresowanie wśród przechodniów, którzy z zainteresowaniem czytali zawarte w niej treści. Docierały do PCEK informacje zwrotna o jej pozytywnym odbiorze. Mieszkańcy dziękowali za jej umieszczenie. To czytający jako pierwsi obliczyli czas niezbędny do wnikliwego zapoznania się z całością umieszczonych na niej treści.

Wystawa była pierwszą eksponowaną w taki sposób przez PCEK. Zmieniła przestrzeń miejską, spowodowała zainteresowanie tematem i wzrost świadomości mieszkańców na temat Bitwy Warszawskiej.

WYSTAWA PCEK „Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczyckiego - sędziszowskiego” otwarta 1 października 2020 r.

To wystawa prezentująca młodym Polakom pokolenie ich dziadków, pradziadków i prapradziadków, którzy 100 lat temu w obronie niepodległości musieli stawić czoło koszmarowi wojny polsko-bolszewickiej.

Otwarcie ekspozycji poprzedziło poszukiwanie wśród lokalnej społeczności informacji, wspomnień, pamiątek, eksponatów, dokumentów dotyczących historii odzyskania niepodległości i wojny polsko-bolszewickiej. Efekty poszukiwań wielokrotnie zdumiały organizatorów wystawy. PCEK zawarło także  porozumienie z Wojskowym Biurem Historycznym im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego z siedzibą w Warszawie, w ramach którego Biuro przekazało skany wybranych materiałów archiwalnych. Uwiarygodniły one bohaterski wkład mieszkańców powiatu ropczycko-sędziszowskiego w wojnę polsko-bolszewicką, potwierdzony poprzez nadane medale i odznaczenia w latach 1919-1921.

Zwiedzając ekspozycję, można nie tylko z bliska zobaczyć mundury i broń z czasu wojny polsko-bolszewickiej, ale przede wszystkim poznać ludzi, którzy pochodzili z Ropczyc, z Sędziszowa (Małopolskiego) i z okolicznych wsi. Ludzi, którzy w różny sposób, w różnym czasie, w różnych miejscach i w różnych okolicznościach angażowali się w wojnę polsko-bolszewicką. Na tej ziemi wyrośli, tę rodzinną ziemię opuścili, nie wszyscy na nią wrócili. Jednak szli ku niewiadomemu, "bo dla nich Polska była ważna", jak zauważył syn jednego z żołnierzy wojny 1920 r.

Przez dziesięciolecia nie mogli mówić ludzie, w ich imieniu przemawiają zdjęcia, pamiętniki, medale, książeczki wojskowe... Ze strzępków, okruchów, drobinek składamy opowieść o strasznej wojnie i jej bohaterach.

Uroczystość otwarcia wystawy 1 października prowadziła Dyrektor PCEK w Ropczycach Agnieszka Ochał.

Okolicznościowy wykład pt. „Współczesne poglądy odnoszące się do zmagań Polaków z żywiołem rosyjskim podczas wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1921 w świetle źródeł i opracowań historycznych” wygłosił dr Wojciech Sala (nauczyciel historii w LO w Sędziszowie Młp.).

Głos zabrała również Wicestarosta Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego Pani Bernadeta Frysztak, która przypomniała o roli wychowania do wartości, do patriotyzmu i podziękowała wszystkim tym, którzy się do tego przyczyniają.

Następnie wprowadził w tematykę wystawy i oprowadzał po niej autor ekspozycji Szymon Pacyna (PCEK). Natomiast symbolicznego otwarcia wystawy dokonał Pan Józef Drwal z małżonką (syn Henryka Drwala, który jako 17-letni ochotnik brał udział w odsieczy Przemyśla i Lwowa, następnie został zawodowym żołnierzem, służył w 20. Pułku Ułanów ).

W związku z przygotowaną w PCEK ekspozycją powstały folder wystawy oraz BROSZURA "Bitwa Warszawska, wojna polsko-bolszewicka - uczestnicy z powiatu ropczycko-sędziszowskiego". Publikacja została wysłana do instytucji wskazanych regulaminem ISBN, rozkolportowana wśród koalicjantów i partnerów projektu oraz samorządowców i pracowników Starostwa Powiatowego w Ropczycach, rozesłano ją do wszystkich bibliotek w powiecie ropczycko-sędziszowskim. Dopóki nakład nie zostanie wyczerpany, jest bezpłatnie dostępna dla każdego zainteresowanego

Z wystawą związane były MULTIMEDIALNE LEKCJE HISTORII

Po otwarciu wystawy „Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczycko-sędziszowskiego” pracownik PCEK i jednocześnie autor wystawy Szymon Pacyna prowadził multimedialne lekcje historii w ramach godzin z wychowawcą w Liceum Ogólnokształcącym w Sędziszowie Młp. oraz w Zespole Szkół Technicznych w Sędziszowie Młp. Uczniowie szkół ponadpodstawowych z Ropczyc i szkół podstawowych odbywali takie lekcje na miejscu w PCEK podczas zwiedzania wystawy.

WYKŁAD I PANEL DYSKUSYJNY W PCEK

W poniedziałek, 12 października 2020 r. przedstawiciele Sędziszowskiego i Dębickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku wysłuchali wykładu Jana Flisaka (historyk i dyrektor LO w Sędziszowie Młp.) na temat: „Polsko-bolszewicka wojna o niepodległość i granice wschodnie. Wkład ludności Ziem Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego w ocalenie odradzającej się Ojczyzny”. Następnie podjęli dyskusję nt. przedstawionych wydarzeń i zwiedzili wystawę o ludziach wywodzących się z miejscowości obecnego powiatu ropczycko-sędziszowskiego, którzy brali udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

POWIATOWY KONKURS HISTORYCZNY „Bo dla nich ważna była Polska. Wojna polsko-bolszewicka 1919–1921 w obronie granic i niepodległości” (ZNAJOMOŚĆ HISTORII dla szkół ponadpodstawowych i kl. 7-8 szkół podstawowych oraz PRACA PLASTYCZNA dla kl. 4-6 szkół podstawowych)

We wrześniu nastąpiło ogłoszenie konkursu, który został przygotowany przez Wydział Edukacji Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Ropczycach oraz Liceum Ogólnokształcące w Ropczycach. W etapie szkolnym konkursu ze znajomości historii i wzięło udział 84 uczniów z 19 szkół podstawowych i 5 szkół ponadpodstawowych z terenu powiatu. Zgodnie z regulaminem etap szkolny miał miejsce 23.09.2020, a 28.09.2020 powołana 5-osobowa konkursowa poinformowała o wynikach kwalifikacji do etapu powiatowego konkursu.

15 października 2020 r. w PCEK nastąpił finał Powiatowego Konkursu Historycznego „Bo dla nich ważna była Polska. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921 w obronie granic i niepodległości” - test i turniej w formule 1 z 10 . Do testu historycznego zakwalifikowało się 48 uczniów szkół podstawowych (kl. 7-8) i ponadpodstawowych, z czego do konkursu przystąpiło 44 uczniów. Każdy z nich otrzymał dyplom i upominek za udział w finale. Komisja konkursowa oceniła prace 44 uczniów, spośród których 13 uczniów zakwalifikowało się do II etapu konkursu (turniej inspirowany grą 1 z 10). Uczestnicy spotkania finałowego, ich opiekunowie oraz goście śledzili zmagania finalistów, dzięki ich transmisji online do kilku sal w PCEK.

Po przeprowadzeniu II etapu konkursu komisja konkursowa wytypowała 7 najlepszych uczniów, którzy zostali nagrodzeni.

Następnego dnia, tj. 16 października przeprowadzono finał Powiatowego Konkursu Historycznego – PRACA PLASTYCZNA „Dla nich ważna była Polska”.

Uczniowie klas 4 – 6 szkoły podstawowej mogli wykonać plakat o tematyce związanej z walką w obronie granic i niepodległości w latach 1919 – 1921. Konkurs składał się z etapu powiatowego (finałowego). Zgodnie z regulaminem prace konkursowe musiały spełniać następujące kryteria: mogły przedstawiać artystyczne wizje autorów z zachowaniem szacunku dla tematyki Konkursu; być wykonane w formacie A3 (297 x 420 mm), techniką płaską, farbami, pastelami, kredkami itp.; wykonane samodzielnie przez pojedynczego autora. Komisja konkursowa 12 października 2020 r. oceniła 95 prac. Przyznano ex aequo 5 pierwszych, 5 drugich i 5 trzecich miejsc, a 15 prac wyróżniono.

Opisane przez pracowników Starostwa Powiatowego prace plastyczne, zostały w PCEK przygotowane do ekspozycji. Otwarcie wystawy prac konkursowych nastąpiło dzień wcześniej, tj. w dniu finału Powiatowego Konkursu Historycznego – ZNAJOMOŚĆ HISTORII.

Oba dni finału w programie miały takie same atrakcje dla ich uczestników. A były nimi:

Projekcja filmu, który był nagraniem przedstawienia „DLA NIEPODLEGŁEJ”. Jednym z koalicjantów PCEK w realizacji projektu był Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Ropczycach, w którym działa Teatr „Bajka”. To właśnie młodzi aktorzy z tej grupy artystycznej pod okiem swoich opiekunów przygotowali słowno-muzyczno-plastyczne przedstawienie pt. „Dla Niepodległej”. Była to piękna lekcja patriotyzmu i lekcja tego, jak do patriotyzmu można wychowywać.

KUCHNIA NIEPODLEGŁEJ - smaki z dwudziestolecia międzywojennego - potrawy stołu Wincentego Witosa. Mistrzowsko, wyśmienicie, pysznie i estetycznie zrealizował je koalicjant projektu - Zespół Szkól Agro-Technicznych im. Wincentego Witosa w Ropczycach.

Klasy o profilu technik żywienia pod opieką nauczycieli przedmiotu prezentowały Kuchnię Niepodległej, czyli potrawy okresu dwudziestolecia międzywojennego. Polska w tym czasie to kraj ogromnych kontrastów, w którym obok rodzin chłopskich egzystujących w skrajnej nędzy, dla których podstawą diety były kasze, ziemniaki i kapusta, żyła arystokracja ze swymi ziemiańskimi przyjęciami oraz eleganckimi rautami. Młodzież, wraz z opiekunami przeanalizowała literaturę przedmiotu i odnalazła stare przepisy na dania, ciasta i napoje, które następnie wykonano podczas zajęć praktycznych. Okazało się, że większość z nich pojawia się do dziś od czasu do czasu na stołach powiatu ropczycko-sędziszowskiego i ciągle smakuje wyjątkowo. Pierwszego dnia prezentowana była przedwojenna kuchnia mieszczańska, której przepisy skrywają wiele kulinarnych niespodzianek i mogą zaskakiwać zarówno pomysłowością wykonania, jak i bogactwem składników. Daniem głównym był bigos hultajski według receptury z 1935 r. Dodatkiem do bigosu były: pieczywo z pieca chlebowego i smalec z ogórkiem kiszonym. Zamiast herbaty kompot z suszonych jabłek. W wyodrębnionym serwisie kawowym, a kawa, herbata szarlotka,  piernik  oraz ciasto pszczółka i chrust z lejka. Oprawa kulinarna wydania potraw utrzymana była w stylistyce przedwojennego targowiska (choć tu, niestety, pogoda nieco pomieszała szyki…).

Drugiego dnia zaprezentowana została kuchnia chłopska, szczególnie bliska uczniom Agro-Technika ze względu na powiązanie z patronem szkoły Wincentym Witosem. Prosta i uboga, opierała się niemal wyłącznie na pokarmie roślinnym. Mięso zarezerwowane było na wyjątkowe okazje, takie jak wesela i święta. Ubóstwu jadłospisu towarzyszyła prosta oprawa posiłków. Gotowe potrawy były umieszczane na ławie w glinianej misie lub donicy i wokół niej gromadzili się wszyscy domownicy. Powszechny był zwyczaj spożywania posiłków z jednej miski. Uczestników konkursu rozgrzewał barszcz biały z ziemniakami, a w ramach drugiego śniadania wzmocnieniem był proziak, kapuśniak i pętla wiejskiej kiełbasy (podarowany w formie gościńca na drogę). Napoje to kompot malinowy i kawa zbożowa.

Warto dodać, że dzięki udziałowi w projekcie w każdej z klas przeprowadzono  po dwa zajęcia praktyczne z przygotowania i wydawania potraw nt. „Kuchnia dwudziestolecia międzywojennego – charakterystyka kuchni mieszczańskiej i chłopskiej” oraz „Kuchnia dwudziestolecia międzywojennego – sporządzanie potraw”.

POKAZ MODY Z XX-LECIA MIĘDZYWOJENNEGO. Młodzi, piękni, stylowi, eleganccy, wręcz szykowni – tak wyglądali uczniowie Zespołu Szkół Technicznych im. prof. Karola Olszewskiego w Sędziszowie Młp. podczas dwóch odmiennych odsłon pokazu. Uczniowie klas 1B, 2MDE i 2FTH zaprezentowali kreacje damskie i stroje męskie. Można było zobaczyć słynne spodnie męskie typu Oxford bags czy charakterystyczne męskie kapelusze. Dziewczęta prezentowały sukienki, które można było zobaczyć w latach 20. XX wieku wieczorami np. w klubach jazzowych. Kreacje te były bogato zdobione błyszczącymi elementami (cekiny, hafty, frędzle, kryształki). Odkryte ramiona przysłaniały boa. Mocne makijaże i cygaretki w rękach dopełniały całości. W pokazie ZST na szczególną uwagę zasługiwały też starannie wystylizowane i upięte fryzury dziewcząt, odzwierciedlające trendy 2. dekady XX w. 

LEKCJA ŻYWEJ HISTORII W WYKONANIU GRUPY REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJ „BELLUM”. Uczestnicy spotkań finałowych konkursu wzięli udział w żywej lekcji historii, podczas której zapoznali się z umundurowaniem żołnierzy, uzbrojeniem i oporządzeniem, dowiedzieli się o roli kobiet w walkach o niepodległość i usłyszeli o wielu innych ciekawostkach.

Goście mogli zrobić (i robili) pamiątkowe fotografie przy ściance z wymownym obrazem J. Kossaka „Cud nad Wisłą”. Na chętnych na zdjęcie w stylu retro czekały uczennice Zespołu Szkół im. ks. dra Jana Zwierza w Ropczycach, które fotografowały ochotników w stylizowanych salach budynku PCEK.

ŚWIATEŁKO PAMIĘCI NA GROBACH ŻOŁNIERZY WOJNY 1920 R. W oparciu o listę bohaterów walk wojny polsko-bolszewickiej, jaka powstała w PCEK podczas organizowania wystawy "Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczycko-sędziszowskiego" została przygotowana informacja o istniejących grobach tych osób na terenie powiatu ropczycko-sędziszowskiego.

Harcerki II Sędziszowskiej Drużyny Harcerek "Drzewo" im. Barbary Kasechube, odwiedzając okoliczne cmentarze najczęściej w towarzystwie swoich rodziców, odnalazły część mogił i zapaliły na nich znicze. Dzięki udziałowi w projekcie "Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczycko-sędziszowskiego" również harcerki odkryły kolejne karty mało znanej historii lokalnej.

Refleksyjnie i z modlitwą na ustach harcerki stanęły nad grobami osób zaangażowanych w wojnę lub inne działania niepodległościowe. Te osoby to m.in.:

1. Stanisław Majka (Czarna Sędziszowska)

2. Stanisław Ciosek (Będziemyśl)

3. Wojciech Wiater (Nockowa)

4. Władysław Drwal (Sędziszów Młp.)

5. Józef Ocytko (Sędziszów Młp.)

6. Józef Górka (Sędziszów Młp.)

7. Henryk Drwal (Sędziszów Młp.)

8. Jan Chmiel (Sędziszów Młp.)

9. Józef Daniel (Witkowice)

10. Bruno Krise (Ropczyce)

BIEG DLA NIEPODLEGŁEJ. W dniu 19 października 2020 r. Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Sędziszowie Młp. w koalicji z Powiatowym Centrum Edukacji Kulturalnej w Ropczycach i Jednostką Strzelecką 2051 im. mjr. Władysława Rudolfa-Wilka zorganizował BIEG DLA NIEPODLEGŁEJ „Bohaterowie 1920 r. z Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego”. Do organizacji biegu inspirująco i rzeczowo włączył się także Samorząd Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego.

Początek trasy biegu wyznaczono przy kościele pw. Miłosierdzia Bożego, przed Memoriałem Sybiraków, zaś jego finał nastąpił przy Zespole Szkół Technicznych w Sędziszowie Młp. Bieg odbywał się na chwałę bohaterom walk wojny polsko-bolszewickiej, toteż symbolicznie wzięli w nim udział przedstawiciele koalicjantów projektu, pokonując dystans bez konkurowania.

Bieg odbył się w dniu odsłonięcia i poświęcenia muralu powstałego na ścianie Zespołu Szkół Technicznych w Sędziszowie Młp., muralu inspirowanego postaciami lokalnych bohaterów – uczestników wojny polsko-bolszewickiej. Wizerunki uczestników wojny polsko-bolszewickiej, wywodzących się z Ziemi Ropczycko-Sędziszowskiej widniały także na koszulkach uczestników BIEGU.

Osobom, które zgłosiły się do udziału w biegu, a ze względu na sytuację epidemiologiczną nie mogły w nim  wziąć udziału, organizatorzy przekażą podziękowania i upominki: dyplomy (ufundowane przez PCEK w Ropczycach), koszulki z wizerunkiem Bohatera 1920 roku z  powiatu ropczycko – sędziszowskiego (ufundowane przez Powiat Ropczycko-Sędziszowski) i bidony (ufundowane przez MOSiR w Sędziszowie Młp.) w czasie, gdy będzie to możliwe.

MURAL O TEMATYCE LOKALNI BOHATEROWIE WOJNY POLSKO-BOLSZEWICKIEJ.„BO DLA NICH WAŻNA BYŁA POLSKA” to tytuł muralu, który powstał w Sędziszowie Małopolskim na ścianie północnej budynku "C" Zespołu Szkół Technicznych im. prof. K. Olszewskiego w Sędziszowie Młp. (ul. 3 Maja 9).

Konkurs na projekt muralu przeprowadził Zespół Szkół Technicznych w Sędziszowie Młp., a wygrał go i dzieło wykonał Pan Paweł Wołos (mieszkaniec Sędziszowa Młp.).

Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia muralu zorganizował Zespół Szkół Technicznych w Sędziszowie Młp. w koalicji z Powiatowym Centrum Edukacji Kulturalnej w Ropczycach i Jednostką Strzelecką  2051 im. mjr. Władysława Rudolfa-Wilka. Do organizacji uroczystości aktywnie włączyła się także Wicestarosta Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego Bernadeta Frysztak. Ze względu na wprowadzenie w powiecie strefy czerwonej wydarzenie odbyło się bez udziału szerszego grona publiczności.

Zebranych powitała dyr ZST w Sędziszowie Młp. Sabina Kolbusz. Odsłonięcia muralu dokonali Wicestarosta Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego Bernadeta Frysztak. Burmistrz Sędziszowa Młp. Bogusław Kmieć, Dyrektor PCEK w Ropczycach Agnieszka Ochał i Dyrektor ZST w Sędziszowie Młp. Sabina Kolbusz oraz przedstawiciele rodzin bohaterów, których wizerunki przedstawia mural, tj. Państwo Władysław i Jadwiga Grzegorscy (to właśnie pan Władysław wspominając ojca użył zwrotu, który stał się tytułem muralu) i Pan Jan Maroń.

Aktu poświęcenia muralu dokonał Dziekan Dekanatu Sędziszów Młp. Ks. Krzysztof Gac.

Uczestnicy spotkania otrzymali przygotowane przez ZST pamiątkowe plakietki oraz opracowane przez PCEK pocztówki z muralem.

Koncepcja muralu inspirowana jest postaciami związanymi z terenem obecnego powiatu ropczycko-sędziszowskiego, uczestniczącymi w wojnie polsko-bolszewickiej i w sposób symboliczny je upamiętnia. Lokalnych bohaterów, biorących udział w tej wojnie reprezentują wizerunki mjr. Władysława Rudolfa-Wilka (w budynku swoją siedzibę ma Jednostka Strzelecka 2051 im. mjr Władysława Rudolfa-Wilka), mjr. Bronisława Sapety, wachm. Jana Grzegorskiego (obaj byli mieszkańcami Sędziszowa Młp.), w tle których nie zabrakło także oblicza marszałka Józefa Piłsudskiego.

MURAL ZEWNĘTRZNY W SĘDZISZOWIE MAŁOPOLSKIM LUDZIE

Jan Grzegorski urodził się 10 grudnia 1898 r. w Męciszowie, jednym z przysiółków Pustkowa. W listopadzie 1918 r. jako ochotnik zgłosił się do formowanego w Dębicy 9. Pułku Ułanów. W szeregach tej jednostki walczył w obronie Przemyśla, brał udział w odsieczy Lwowa, następnie w wojnie polsko-bolszewickiej. W sierpniu 1920 r. odznaczony został krzyżem Virtuti Militari. Zdemobilizowany w grudniu 1921 r. jako osadnik wojskowy zamieszkał na Wołyniu. Po wybuchu II wojny światowej ze względu na własne bezpieczeństwo powrócił w rodzinne strony. Zamieszkał w Sędziszowie Młp., gdzie zmarł 19 maja 1977 r.

Bronisław Sapeta urodził się 2 września 1894 r. w Sędziszowie Młp. Po zdaniu matury w Gimnazjum im. S. Konarskiego w Rzeszowie w 1913 r. rozpoczął studia na Akademii Weterynaryjnej we Lwowie. Po wybuchu I wojny światowej jako ochotnik zgłosił się w szeregi Legionów Polskich. Przeszedł cały szlak bojowy II Brygady LP. W listopadzie 1918 r. wstąpił do WP, służył w Szpitalu Koni nr 11 w Kraśniku. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Resztę życia związał zawodowo z wojskiem. W kampanii wrześniowej walczył w 15. DP w Borach Tucholskich, nad Bzurą i w obronie Warszawy. Po powrocie do rodzinnego Sędziszowa działał w konspiracji ZWZ-AK. Jesienią 1944 r. aresztowany przez NKWD i wywieziony do łagrów w głębi ZSRR, gdzie zmarł 8 września 1945 r.

Władysław Wilk urodził się 15 stycznia 1879 r. w Jasieniu – obecnie dzielnica Ustrzyk Dolnych. Współorganizator i komendant Związku Strzeleckiego w Rzeszowie. Po wybuchu I wojny światowej kierował mobilizacją Strzelców w Okręgu Rzeszowskim, których kierował w szeregi Legionów Polskich. We wrześniu 1914 r. Komendant Placu Legionów w Krakowie. Następnie szef intendentury I Brygady Legionów. Po bitwie pod Rarańczą z 15 lutego 1918 r. internowany w obozach Szeklencze i Marmaros Sziget. Był jednym z głównych oskarżonych w procesie Marmaros Sziget. Po ucieczce z obozu jesienią 1918 r. działał w POW, rozbrajając garnizony austriackie w Krakowie i niemieckie w Warszawie. Następnie w Wojsku Polskim służył w Intendenturze Okręgu Generalnego w Lublinie i Poznaniu. W 1926 r. przeszedł w stan spoczynku i zamieszkał w Bystrzycy w powiecie ropczyckim. Zmarł 21 lutego 1941 r.

Józef Piłsudski urodził się 5 grudnia 1867 r. w Zułowie. Działacz społeczny i niepodległościowy, żołnierz, polityk, mąż stanu. Od 1892 r. członek Polskiej Partii Socjalistycznej i jej przywódca w kraju, twórca Organizacji Bojowej PPS (1904) i Polskiej Organizacji Wojskowej (1914), Komendant Legionów Polskich, kierownik Komisji Wojskowej i Tymczasowej Rady Stanu (1917), od 11 listopada 1918 r. naczelny wódz Armii Polskiej. W latach 1918–1922 naczelnik państwa, pierwszy marszałek Polski (1920); przywódca obozu sanacji po przewrocie majowym (1926), dwukrotny premier Polski (1926–1928 i 1930); wywarł decydujący wpływ na kształt polityki wewnętrznej i zagranicznej II RP. Zmarł 12 maja 1935 r. w Warszawie.

MIEJSCE

Mural powstał na północnej ścianie budynku „C” Zespołu Szkół Technicznych im. prof. Karola Olszewskiego w Sędziszowie Młp. - ul. 3 Maja 9. Obiekt ten był niegdyś kwaterą junaków. Od 1945 r. mieści się w nim szkoła - najpierw Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych, które w tym roku obchodziło 75. rocznicę powstania, obecnie Zespół Szkół Technicznych. W budynku tym swoją siedzibę ma także m. in. Komenda Powiatowego Związku Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego.

DĄB PAMIĘCI „RUDOLF”. W dniu odsłonięcia muralu na terenie ogrodu przy Zespole Szkół Technicznych w Sędziszowie Młp. posadzony został dąb pamięci „Rudolf”.

Działania projektu zostały zrealizowane głównie w Ropczycach i Sędziszowie Młp., ale, co ważne, przy zaangażowaniu społeczności z całego powiatu ropczycko-sędziszowskiego. W zadania projektowe zaangażowani byli: dzieci, młodzież, osoby z niepełnosprawnościami, harcerze, strzelcy, seniorzy, mieszkańcy i goście miast powiatowych, w sumie ok. 1700 bezpośrednich uczestników projektu.         

Sukcesy projektu to:

- aktywne włączenie mieszkańców powiatu we współtworzenie obchodów stulecia Bitwy Warszawskiej,

- upowszechnienie wiedzy o postaciach i wydarzeniach lokalnych związanych z  procesem odzyskiwania niepodległości i wiktorią 1920,

- rozwój współpracy między instytucjami kulturalnymi i edukacyjnymi i innymi organizacjami z terenu powiatu poprzez realizacje wspólnych działań projektowych,

- kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich dzieci i młodzieży szkolnej w oparciu o ich udział w wydarzeniach upamiętniających procesem odzyskiwania niepodległości przez Polskę.

Powiatowe Centrum Edukacji Kulturalnej w Ropczycach dla realizacji projektu „Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczycko – sędziszowskiego” zawiązało koalicje z następującymi instytucjami i organizacjami:

Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Ropczycach,

Liceum Ogólnokształcące im. ks. P. Skargi w Sędziszowie Małopolskim,

Zespół Szkół Technicznych im. prof. K. Olszewskiego w Sędziszowie Małopolskim,

Zespół Szkół Agro-Technicznych im. W. Witosa w Ropczycach,

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Ropczycach,

Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej - II Sędziszowska Drużyna Harcerek „Drzewo” im. B. Kasechube,

Związek Strzelecki „Strzelec” Józefa Piłsudskiego - JS 2051 im. mjra Władysława Rudolfa Wilka,

Sędziszowski Uniwersytet Trzeciego Wieku,

Miejski Ośrodek Sporu i Rekreacji w Sędziszowie Małopolskim,

Starostwo Powiatowe w Ropczycach – Wydział Edukacji, Kultury i Sportu.

Wszyscy Koalicjanci wykonali swoje zadania w 100%. Większość z nich, wykazując się rzetelnością, zaangażowaniem, kreatywnością, ambicją, a także szacunkiem dla ludzi i idei, które inspirowały realizację całego Projektu, wreszcie przecież także poczuciem wspólnoty narodowej i ojczyźnianej (także w wymiarze tej „małej ojczyzny”) starała się dodać coś od siebie, uatrakcyjnić przedsięwzięcie, pozytywnie zaskoczyć odbiorców. I to się koalicjantom projektu udawało. 

Dzięki zawiązaniu tych złożonych koalicji, ale koalicji dla Niepodległej, zadania projektowe zostały zrealizowane bardziej, lepiej, ciekawiej, efektywniej i efektowniej.

Oprac. Agnieszka Ochał,  Elżbieta Orzech, Szymon Pacyna, Wioletta Walczyk – Weselak

Projekt „Bohaterowie 1920 r. z powiatu ropczycko-sędziszowskiego” Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej”. Wysokość dofinansowania to 39 394, 00 PLN.

Bohaterowie-1920-1
Bohaterowie-1920-2
Bohaterowie-1920-4
Bohaterowie-1920-3
Bohaterowie-1920-6
Bohaterowie-1920-5
Bohaterowie-1920-8
Bohaterowie-1920-9
Bohaterowie-1920-10
Bohaterowie-1920-7